Programın Amacı
Çocuk Gelişimi Programının amacı, 0-18 yaşlar arasındaki normal gelişim gösteren, özel eğitim gereksinimi olan, korunmaya muhtaç (kurumda yaşayan, çalışan, mülteci ve suçlu çocuklar) ve hastanede yatan çocukların tüm gelişim alanlarını (zihinsel, dil, motor, özbakım, sosyal ve duygusal) destekleyici teorik ve uygulamalı eğitim programları ile, çocuğa, aileye, eğitimciye ve topluma hizmet sunan Çocuk Gelişimi ve Eğitimcisi yetiştirmektir.
Mezunların Kazandıkları Unvan ve Yaptıkları İşler
Öğrenciler, 0-18 yaş grubundaki bebeklik, okul öncesi, okul ve gençlik çağlarındaki çocukların tüm gelişim alanlarında gelişim düzeylerini belirleme ve izleme; gelişim düzeylerine uygun destekleyici eğitim programları hazırlama, eğitimsel çevre düzenlemesi yapma, program uygulama ve denetleme; programın çocuğa, ailelere ve diğer ilgililere katkı sağlayıp sağlamadığını izleme ve yeni düzenlemeler yapma; ailelere, çocuk gelişimi ve eğitimi alanında hizmet veren kişilere, kurum ve kuruluşlara alanla ilgili danışmanlık verme ve işbirliği yapma; toplumu bu konularda bilinçlendirme ve çocuk - aile ile ilgili disiplinlerle koordinasyon kurarak çalışma formasyonu ile donatılmış olarak mezun olmaktadırlar.
Çocuk gelişimi ile ilgili hangi bilgi, beceri, tutum ve davranışların hangi yaş düzeyindeki çocuklara ve gençlere ka-zandırılacağı hakkında bilgi veren, çocuğun tüm gelişimlerini destek-leyen (fiziksel, psiko- motor, zihinsel,dil, sosyal ve duygusal), plan yapan, uygulayan, insan ilişkileri ve empatiye önem veren, çocuk sağlığı ve hastalıkları konusunda bilgi sahibi olan, özel eğitime muhtaç çocukların gelişimlerine ve uyumlarına yardımcı olan; drama, basit beden eğitimi hareketleri, müzik çalışmaları, sanat ve ana dili etkinlikleri yapan, çocukları tanıma tekniklerini uygulayan bir alanıdır.
İŞ OLANAKLARI
Çocuk Gelişimcinin temel hedefi, 0-18 yaş grubu normal, özel gereksinimi olan, hasta, korunmaya muhtaç ve risk altındaki çocukların gelişimlerini desteklemektir. Çocuk gelişimci, çocukların gelişimini değerlendirmeye yönelik araçlar geliştirir; alanla ilgili kişi, kurum ve kuruluşlara gereksinimleri doğrultusunda danışmanlık yapar; yayın ve araştırma hizmetleri sunar. Çağdaş yaklaşımlar kullanalarak çocuk, aile, eğitimci ve toplumla ilgili projeler geliştirir ve projeleri toplumun her kesimindeki çocuk ve ailelerin yüksek yararına olacak şekilde hayata geçirip yaygınlaştırır.
Çocuk Gelişimci, Eğitim, Sağlık, Sosyal Hizmetler alanlarında ve diğer sektörlerde aşağıda bildirilen görevleri yapmaktadır:
SAĞLIK ALANINDA
- HASTANELERDE VE AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİ’nde çalışabilen Çocuk Gelişimciler ve Çocuk Gelişimi Uzmanları, birinci basamak sağlık kuruluşlarında sunulan çocuk gelişimi hizmetlerinin geliştirilmesi ile ilgili değerlendirmelerin yapılması; plan, program ve projeler üretilmesi ve bunların uygulanması ve kurum içi ve dışı işbirliği imkanlarının yaratılabilmesi için ilgili kişi ve şube ile işbirliği içinde çalışmalar yapılmasından sorumludur (Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezleri Yönetmeliği, 1997).
EĞİTİM ALANINDA
- ÜNİVERSİTELERde önlisans, lisans ve lisansüstü eğitim kadrolarında akademik personel olarak görev alabilirler.
- MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI’na bağlı Özel Eğitim Kurumlarında ve Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde görev alabilen Çocuk Gelişimciler ve Çocuk Gelişimi Uzmanları (çocuk gelişimi alanında yüksek lisans öğrenimini tamamlamış olanlar), bireylerin fiziksel, zihinsel ve sosyal gelişimlerinin yaş düzeylerine uygun olarak değerlendirilmesi ve bireylerin özelliklerine göre bireysel eğitim programlarının hazırlanmasından sorumludur. Bireyin gelişimi ve eğitimini izler, beklenen gelişimi gösteremeyen çocuklar için ilgili meslek elemanlarıyla iş birliği yapar. Alanı ile ilgili konularda ailelere ve öğretmenlere rehberlik eder. Alanı ile ilgili konularda aile eğitimi, rehberliği ve danışmanlığı programlarında ve personel için hizmet içi eğitim programları hazırlar ve uygulamada görev alır. Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans ya da Pedagojik Formasyon programını tamamlamamış olma koşuluyla, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanabilirler (MEB, Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliği, 2008; Özel Eğitim Okulları Çerçeve Yönetmeliği, 2005; Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği, 2001).
SOSYAL HİZMET ALANINDA
- ÇOCUK ve GENÇLİK MERKEZLERİ’nde, Çocuk Gelişimcisi olarak görev alırlar (Çocuk ve Gençlik Merkezleri Yönetmeliği, 2001).
- SOSYAL HİZMETLER ve ÇOCUK ESİRGEME KURUMUNA BAĞLI TOPLUM MERKEZLERİ’nde Çocuk Gelişimci ve Çocuk Gelişimi Uzmanı olarak görev alabilirler. Söz konusu kurumda çalışan bir çocuk gelişimci, hizmet bölgesinde yaşayan çocukların gelişim düzeylerinin saptanması, gelişimlerinin izlenmesinden sorumludur. Sorunlarının çözümüne yönelik mesleki çalışmalar yapar; mesleki teknik ve yöntemleri kullanarak merkezde bulunan okul öncesi ve engelli çocuklara yönelik programlar hazırlar, uygular ve gerekli materyalin hazırlanmasında görev alırlar. Çocuklara sunulacak hizmetlerin planlanmasında görev alırlar (bkz. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna Bağlı Toplum Merkezleri Yönetmeliği, 2000).
- KORUMA BAKIM ve REHABİLİTASYON MERKEZLERİ’nde görev alan Çocuk Gelişimciler ve Çocuk Gelişimi Uzmanları, çocuğun merkeze uyumunun sağlanması amacıyla çocuğu takip eder ve mesleki çalışma sürecinde vaka sunumunu yaparlar. Sosyal serviste görevlendirilen ve çocuğun merkeze kabulü ve uyumu ile ilgili çalışmalar yapan bir Çocuk Gelişimci, çocukların duygusal, bilişsel ve sosyal gelişimi için gerekli gelişim programlarının uygulanması ve değerlendirilmesinden sorumludur (Koruma Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği, 2009).
- SOSYAL HİZMETLER ve ÇOCUK ESİRGEME KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÇOCUK EVLERİ’ nde çalışabilen Çocuk Gelişimciler ve Çocuk Gelişimi Uzmanları, koordinasyon merkezi tarafından çocuk evine kabul edilen çocuğun uyumu için gereken bakım ve yetiştirme ile ilgili mesleki çalışmaları yürütmekten sorumludur. Her bir çocuğun yaşı, engeli, ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda, fiziksel, zihinsel, duygusal, sosyal gelişimleri ile ilgili eğitim programları hazırlar ve uygularlar (Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Çocuk Evleri Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, 2008). Çocuk Gelişimci ve Çocuk Gelişimi Uzmanları, üniversitelerin, mesleki dernek ya da odaların ya da sivil toplum veya kamu kuruluşlarının düzenlediği ve belirlenen standartlara uygun olan aile danışmanlığı eğitim programını tamamlamak koşuluyla,
- SOSYAL HİZMETLER ve ÇOCUK ESİRGEME KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AİLE DANIŞMA MERKEZLERİ’nde görev alabilirler (Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Aile Danışma Merkezleri Yönetmeliği, 2007).
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI
- EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, ÇOCUK ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ/BÜRO AMİRLİĞİ’nde de görev alabilen Çocuk Gelişimciler ve Çocuk Gelişimi Uzmanları çocukların ve ailelerinin kendileri veya çevre şartlarından doğan veya kontrolleri dışında oluşan maddi, manevi ve sosyal sorunların tespit edilmesi amacıyla çalışmalar yürütürler. Çocuğun durumunu iyileştirmek için ailesi ve okul, sosyal ve sağlık hizmetleri gibi kuruluşlarla işbirliği içinde, çocukları suça iten fiziki, psikolojik ve sosyolojik etkenlerin araştırılması, suçluluğu ortadan kaldırmaya yönelik plan ve programların geliştirilmesi, korunmaya muhtaç olan, ihmal ve istismara maruz kalan, evden veya bulunduğu kurum ya da kuruluştan kaçan, sokakta yaşayan ve sokakta çalıştırılan, uçucu, uyuşturucu ve madde bağımlısı olan, suça itilen ve mağdur çocuğun kendisine ve kanuni mümessiline rehberlik hizmeti sunulmasından sorumludurlar (Emniyet Genel Müdürlüğü Çocuk Şube Müdürlüğü/Büro Amirliği Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği, 2001).
